پایگاه تخصصی نقد وهابیت

سوال

چه اشکالی دارد که خداوند امام زمان(علیه السلام) را از نسل پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) در آخرالزمان برگزیند تا قیام کند و جهان را پر از عدل و داد کند. چه لزومی‌دارد که حضرت مهدی (علیه السلام) را زنده نگه دارد؟ امامی‌که زنده ولی غایب باشد، چه فایده‌‌‌ای برای بشریت دارد؟

پاسخ

پاسخ اجمالی

اولا، روایات معتبر اسلامی‌تصریح دارند که بر طبق مشیت الهی، امامان معصوم (علیهم السلام) دوازده تن بیشتر نخواهند بود که همگی آنها از خاندان پیامبر رحمت (صلی الله علیه وآله وسلم) می‌باشند، وآخرین آنها وجود نازنین امام مهدی (علیه السلام) است. ثانیا، طبق روایات معتبر، سنت الهی چنین است که زمین را از حجت خود خالی نگذارد واگر حجتهای الهی یعنی پیشوایان معصوم، بر روی زمین نبودند، جهان وجهانیان نابود می‌گشتند. ثالثا، می‌دانیم که امام یازدهم حضرت عسکری (علیه السلام) در سال ۲۶۰ هجری قمری در شهر سامرا بدرود حیات گفته وبه شهادت رسیدند. با توجه به این سه امر مسلم، نتیجه می‌گیریم که اگر امام زمان(عجل الله فرجه) تاکنون متولد نشده بود، لازم می‌آید از سال ۲۶۰ تاکنون که حدود ۱۱۴۵ سال می‌شود، جهان واهل آن بدون حجت الهی بوده باشند واین امر با آنچه در ابتدای سخن گفتیم، منافات دارد.[1]

پاسخ تفصیلی

1- امام واسطه فیض است، پس وجودش برای عالم ضروری است:

توضیح مطلب: خداوند، غنی بالذّات و فیض محض است و تمام مخلوقات و ممکنات؛ از جمله انسان، عین فقر و نیاز هستند و هر لحظه برای ادامه حیات خود، نیازمند فیض و لطف الهی می‌باشند. ولی از آن جا که فقرِ محض، توانایی و ظرفیتِ دریافت فیض از خودِ فیاضِ مطلق را ندارد، نیازمند واسطه‌ای است که با ظرفیت بالایی که دارد، فیض را از فیض مطلق دریافت کرده و همه موجودات را از آن بهره‌مند سازد.[2]

اگر به احادیث معصومین (علیهم‌السلام) رجوع کنیم این مطلب به خوبی قابل مشاهد است؛ در حدیثی راوی از امام رضا (علیه‌السلام) سوال می‌پرسد: آیا زمین بدون امام می‌تواند ادامه حیات دهد؟ حضرت، در پاسخ فرمودند: «لَا تَبْقَى إِذاً لَسَاخَت»؛ نه، زیرا در این هنگام زمین اهل خود را فرو می‌برد».[3] امام صادق (علیه‌السلام) نیز در حدیثی فرمودند: «اگر زمین حتی یک لحظه بدون امام (حجت خدا) باشد، اهل خود را فرو می‌برد.[4]

2- حفظ شریعت:

در شرح این دلیل می‌گوییم: چون دین مبین اسلام، دین جاویدان است و بعد از اسلام، دین جدیدی نخواهد آمد، پس تا روز قیامت باید بدون تحریف و کج‌روی باقی بماند، حفظ دین و شریعت هم بدون امامی‌معصوم، امکان‌پذیر نیست؛ این دلیل خیلی واضح است، بعد از نبی‌اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) دین و شریعت به دست مردم عادی افتاد و قرآن کریم هم که بدون تحریف در دست ماست تنها به بیان کلیات بسنده کرده است و هرگز جزئیات احکام را بیان نکرده است، لذا برای حفظ دین اصیل و ناب محمدی (صلی‌الله ‌علیه ‌وآله) بر خداوند متعال لازم است، در همه زمان‌ها شخصی را از جانب خویش به عنوان امام قرار دهد که او عصمت از خطا و اشتباه داشته باشد، تا بتواند با این ملکه دین را حفظ و به نسل بعدی بدون کم و کاست تحویل دهد. در احادیث شریف به این موضوع نیز اشاره شده است، امام صادق (علیه‌السلام) در حدیثی فرمودند: «إِنَّ الْأَرْضَ لَا تَخْلُو إِلَّا وَ فِیهَا إِمَامٌ کَیْمَا إِنْ زَادَ الْمُؤْمِنُونَ شَیْئاً رَدَّهُمْ وَ إِنْ نَقَصُوا شَیْئاً أَتَمَّهُ لَهُم؛ زمین هرگز از امامی(عالم و دانا) خالی نمی‌شود، که هرگاه مومنان چیزی را به دین اضافه کردند، او آن مقدار اضافی را رد کند و هرگاه چیزی را کم کردند او اضافه کند».[5] حضرت در حدیث دیگری فرمودند: «زمین ادامه حیات نمی‌دهد، مگر این‌که در روی آن، حجتی از جانب خداوند متعال باشد، که حلال و حرام خدا را بشناسد و مردم را به آن‌ها دعوت کند».[6]

3- برهان لطف

نبوت و امامت یک فیض معنوی از جانب خداوند است که بر اساس قاعده لطف باید همیشه وجود داشته باشد. قاعده لطف اقتضا می‌کند که در میان جامعه اسلامی‌باید امامی‌باشد که محور حق بوده و جامعه را از خطای مطلق باز دارد. الطافی را برای وجود امام بیان نمود:

حراست از دین خداوند در سطح کلی
تربیت نفوس مستعد
بقای مذهب
وجود الگویی زنده که می‌تواند مقتدای مردم قرار گیرد.

پی نوشت‌ها:

[1] . رجالی تهرانی، علیرضا، یکصد پرسش وپاسخ پیرامون امام زمان(علیه السلام)، انتشارات: بهار دلها، چاپ بیستم، ۱۳۹۶. سوال 27، ص92

[2] . قدردان قراملکی، محمد حسن، پاسخ به شبهات کلامی‌دفتر چهارم امامت، ناشر: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی،تهران،چاپ اول، 1488

[3] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی،ناشر: دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1407ه.ق. جلد۱، صفحه۱۷۹، عَنْ أَبِی اَلْحَسَنِ اَلرِّضَا عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: قُلْتُ لَهُ أَ تَبْقَى اَلْأَرْضُ بِغَیْرِ إِمَامٍ قَالَ لاَ قُلْتُ فَإِنَّا نُرَوَّى عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ أَنَّهَا لاَ تَبْقَى بِغَیْرِ إِمَامٍ إِلاَّ أَنْ یَسْخَطَ اَللَّهُ تَعَالَى عَلَى أَهْلِ اَلْأَرْضِ أَوْ عَلَى اَلْعِبَادِ فَقَالَ لاَ لاَ تَبْقَى إِذاً لَسَاخَتْ .

[4] . همان، ج1، ص179. عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ اَلْفُضَیْلِ عَنْ أَبِی حَمْزَةَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ أَ تَبْقَى اَلْأَرْضُ بِغَیْرِ إِمَامٍ قَالَ لَوْ بَقِیَتِ اَلْأَرْضُ بِغَیْرِ إِمَامٍ لَسَاخَتْ .

[5] . همان، ج1، ص178.

[6] . همان